- CAPPADOCIA
- CAPPADOCIAAliae regio ampla mari Euxino exposita, inter Galatiam ad occidemptem et. Armetniam minotem ad ortum contenta, introrsus in austrum usque ad Ciliciae sines Taurô monte dividente extensa, Plin. l. 6. c. 8. Strab. 1. 12. Huius praeses, Cl. Herminianus, actis Christianorum hostis, tandem a vermibus cotrosus, dedit operam omnem, ne illi id rescirent: Nemo sciat, aiens, ne gaudeant Christiani. A. C. 210. Docuit ibi Firmilianus, A. C. 255. Occupata est a Solimanno Turcar. Imperatore Alimbego, per Bassam Ferat, occiso, A. c. 1537. una cum Galatia etArmenia, P. Iovius, Thuan. in Hist. etc. In ea utbes olim celebres Trapezus, Comana Pontica, et Comana Cappadociae, deinde Amasea, Caesarea, Tyana, et Sebaste ac Satala. Nunc clarent Amasea, ex qua nomen regionis ad occidentem, quae Amasia nominatur, Trapezus et Nicopolis, ex qua regio ad ortum Genech dicitur et Neocaesarea, in medio, ex qua regio Toccato vocatur. Ferrar. In 4. provincias hodie dividitur, Genech, Suas, Anadole et Amasia, iuxta Morerium. Adde, quod sub Pontica Dioecesi, ab Asiana diversâ, una cum Galatia, Paphlagonia, Armenia minore et Ponto Polemoniaco, olim comprehendebatur; qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 807. Coeterum a Persis ignem sacrum haec gens accepit. Strabo, l. 15. Ε᾿ν τῇ Καππαδοκία πολύ ἐςτι τὸ τῶ Μάγων φῦλον, ὃι καὶ Πύραιθοι καλοῦνται: πολλὰ δὲ καὶ τῶ Περσικῶν Θεῶν ἱερά. In Cappadocia est maxima Magorum multitudo, qui Pyraethi vocantur et plurima Persicorum Deorum templa. A' quibus Pyraethis dicta Πυραιθεῖα: de quibus ibidem mox legas, Ε῎ςτι δὲ καὶ Πυραςθεῖα σηκοί τινες ἀξιόλογοι. εν δὲ τούτοις μέσος βωμὸς, εν ᾧ πολλή τε ςποδὸς καὶ πῦρ ἄσβεςτον φυλάττουσιν οἱ Μάγοι, Sunt et Pyraethea septa quaedam ingentia, in quorum medio ara est: In ea Magi et cinerem multum et ignem perennem servant. Narrat deinde, quomodo in iis sacra faciant; qua de re quoque vide Voss. de Idolol. l. 2. c 9. Ut autem cultum Ignis ac Solis, ita et Lunae, ab iisdem accepêre Cappadoces. Itaque Divam illam, quae in somnis Syllae praebuit fulmen. Anaitidem seu Zaretim, vocandam censet Vossius, hoc enim apud Persas Veneri seu Lunae erat nomen. Dubitat tamen Plutarchus, an potius fuerit Minerva vel Bellona. Sic enim is in Sylla: λέγεται δὲ καὶ κατα τοὺς ὕπνους αὐτῷ Σύλλα φανην̑αι. Θεὸν ἣν τιμῶσι Π῾ωμαῖοι, παρὰ Καωωαδοκῶν μαθόντες, εἴτε δὴ Σελην´ην οὖσαν, εἴτε Α᾿θηνᾶν, εἴτε Ε᾿νυώ. ταύτην ὁ Σύλλας ἔδοξεν ἐπιςτᾶσαν ἐγχειρίσαι κεραυνὸν αὐτῷ καὶ τῶ ἐχθρῶν ἕκαςτον ὀνομάζουσαν τȏυ ενείνου, βάλλειν κελεῦσαι, τοὺς δὲ πίπτειν βαλλομεν´ους καὶ ἀφανιζεςθαι. Dicitur etiam ipsi Syllae in somnis se obtulisse Dea, quam ex disciplina Cappadocum Romani colunt, sive ea Luna, sive Minerva, sive Bellona sit. Haec Syllae visa est assistere, et fulmen ei tradere, iussitque singulis nominatis inimicis eius ferire; illi icti concidere atque e medio dilabi. Ubi inter alia videmus, cultum huius Divae a Cappadocibus ad Romanos devenisse: quam Lunam potius esse, quam alterutram ex reliquis duabus, iudicat Voss. de Idol. l. 2. c. 22. Urbes Cappadociae, quae adhuc durant, cum aliquot Armeniae minoris sunt hae: *Amasea. Archalla. Baratha. Caesarea. Vide Mazaca. Comana Ponti. Cerasus. Cybistra. Derbe. Diocaesarea. *Iconium. Rhizus et Rhizaeum. Sasima. Sebaste. Laranda. Mazaca, postea Caesarea. *Melitene. Mocasus. *Neocaesarea. Nazianzum. Nyssa. Pharnacea. Pityusa. Polemonium. *Sebastopolis. Trapezus. Tyana. Populi Cappadoces. Duobus olim insignes fuêre. Primo Equis. Dionys. Perieg. v. 973.------ Ε᾿π᾿ ἠπείροιο βαθείηςΚαππαδόκαι ναίουσι δαήμονες ἱπποσυνάων.Solin. c. 47. ubi de Cappadocia, Terra illa ante alias altrix equorum, et proventui equino accommodatissima est. Solinum secutus Isidorus, Terra eius ante alias nutrix equorum. Oppianus, Cyneg. l. 1. v. 197. de equis Cappadocicis:Καππαδόκαι τε κλυτοὶ, Ταύρου προπάροιθε νέμονται.Item,Κραιπνότεροι δὲ πέλουσιν ὅσῳ μάλα γηράοκουσι.Secundo Mulis. Homei. Catalogô.Ε᾿ξ Ε῾νετῶν ὅθεν ἡμιόνων γένος ἀγροτεράων.Id est, ex Amiso Cappadociae urbe, ad Pontum celeberrima, ut veteres interpretantur. Unde colligit Constantinus Porphyrogenneta, Them. 7. Τὸ τῶ ἡμιόνων γένος ενεῖθεν πρῶτον ενφῦναι Et Plut. περὶ φιλοπλουτίας, in divitum iumentis censentur, ἡμίονοιΓαλατικαὶ, quia inter Galatas, et Cappadocas medii sunt Heneti. De iisdem ita Plin. l. 8. c. 44. Theophrastus vulgo parere mulas in Cappadocia tradit, sed esse id animal sui generis. Et Strabo, l. 11. Cappadociam scribit, Persis conferre quotannis, tributi nomine, ἵππους χιλίους, καὶ πεντακοσίους, ἡμιόνους δὲ διχιλίους. Mancipiis etiam notabiles fuêre. Cicero in Oratione, post reditum in Senatu, Cappadocem modo abreptum de grege venalium diceres. Horat. l. 1. ep. 6. v. 38.Mancipiis locuples, eget aeris Cappadocum Rex.Pers. Sat. 6. v. 77.------ Ne sit praestantior alterCappadoces rigidâ pingues pavisse catastâ.Martial. l. 10. Epigr. 76. v. 3.Nec de Cappadocis eques catastis.Vide et Claudian. de equo Honor. Nempe Cappadocum ingenia tam erant servilia, ut, cum illia Romani permisissent vivere suis legibus, libertatem deprecati sint, οὐ γὰρ δύναςθαι φέρειν αὐτὴν ἔφησαν. Haec de suis civibus refert, Strabo ipse Cappadox, l. 16. Historia regionis huius paucis ista est. Post Alexandri M. obitum, Pontus et Asia Antigono cessit: in cuius filio, Demetrio Poliorceta,exspirante hôc regnô, provinciae partim ad Syros Seleucidas transsatae sunt, partim propriis Regulis subesse coeperunt. Inter quas Cappadocia: Et quidem celebris est Ariarates, unus ex priscis Cappadociae Regibus. Cuius Successorum plures Populi Romani amici. Sub Ariarathe V. primum romanorum societate ambitâ. Ariobarzanes saepe a Mithridate pulsus, a Pompeio restitutus est. Quô mortuô Archelaus, favente Antoniô, regno admotus est, cuius filia Glaphira Alexandro, Herodis M. filio nupsit. Postea in provinciam Cappadocia a Roman. redacta est, et per Proconsules administrata. Isaacus Comnenus, Constantinopoli profugus A. C. 1204. ibi Imperii Trapezuntini sedem constituit, a Trapezonte Metropol. dicti, mansitque usque ad Davidem Calo-Iohannem, a Mahomete II. A. C. 1461. captum: qui in Graeciam abductus, cum regia prole, ibi necatus est. Volaterr. et Genebr. Chron. Nicetas, P. Iovius, Histor. Vide et Ariarates.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.